Het Davidsfonds is een omvangrijk cultuurnetwerk dat tegelijk jeugd- en volwassenenboeken uitgeeft, grote en kleine evenementen organiseert, cursussen op niveau aanbiedt en reizen met een meerwaarde opzet. Het Davidsfonds is actief op honderden plekken, in heel Vlaanderen, en focust in al wat het doet op taal, geschiedenis en kunst.
DAVIDSFONDS EVENEMENTEN
Meer dan 5.000 vrijwilligers organiseren jaarlijks meer dan 10.000 evenementen, ook bij u in de buurt. Een paar voorbeelden? De Nacht van de Geschiedenis, met tientallen historische activiteiten op één avond, in heel Vlaanderen. Of de Junior Journalist-wedstrijd, een wedstrijd creatief schrijven voor jongeren, met elk jaar meer dan 35.000 deelnemers.
DAVIDSFONDS CULTUURREIZEN
Ontdekken, ontmoeten en beleven: u kunt het volop tijdens de meer dan 100 cultuurreizen die het Davidsfonds jaarlijks organiseert. Uitzonderlijke reisbegeleiders – auteurs, journalisten, professoren… – geven de reizen een duidelijke meerwaarde. Ze tonen u culturele hoogtepunten en leren u nieuwe culturen kennen. De focus ligt op kwaliteit, in fijn gezelschap, voor een correcte prijs.
DAVIDSFONDS ACADEMIE
Enthousiaste docenten uit alle Vlaamse universiteiten en conservatoria, die in vier tot zes lessen hun liefde voor het vak overbrengen op een leergierig publiek: dat is Academie. Tientallen cursussen dus – en nog veel meer. Want Academie organiseert ook boeiende geschiedenisdagen en frisse zomercursussen.
DAVIDSFONDS UITGEVERIJ
De tentoonstelling rond Rogier van der Weyden? Het Davidsfonds publiceerde er het standaardwerk bij. De film Bo? Die was gebaseerd op een boek van Dirk Bracke, een van de jeugdauteurs van het Davidsfonds. Het zijn maar twee voorbeelden van de 130 boeken en cd’s die Davidsfonds Uitgeverij elk jaar presenteert.
Je kan het Davidsfonds ook vinden op
 |  |  |  |
Geschiedenis van het Davidsfonds
19e eeuw
Het Davidsfonds werd op 15 januari 1875 te Leuven opgericht met als motto Godsdienst, Taal, Vaderland, en genoemd naar kanunnik Jan Baptist David (1801 – 1866). Het was bedoeld als de katholieke tegenhanger van het vrijzinnige Willemsfonds als gevolg van de toenemende ideologische polarisering in Vlaanderen en in de . Daardoor kwam de nadruk de eerste decennia nog meer op het godsdienstige aspect te liggen dan aanvankelijk bedoeld was. De vereniging kende meteen succes, met reeds het eerste jaar 2500 leden in 27 afdelingen, 7000 leden in 1888 en na een tijdelijke terugval 12.000 leden in 1914. Toen reeds vormen de plaatselijke afdelingen de spil in de werking. De eerste jaren werden heel wat agressieve anti-vrijzinnige romans uitgegeven. Als drukkingsgroep ijverde zij voor een uitbreiding van de taalwetgeving, vanaf 1883 in samenwerking met het Willemsfonds.
20e eeuw
Na de Tweede Wereldoorlog hervatte het Davidsfonds overal in Vlaanderen zijn werking maar bleef bij zijn vroegere methoden en formules. Mede ten gevolge van de verhoogde concurrentie (televisie, nieuwe organisaties voor volwassenenvorming…) verloor het leden. In het midden van de jaren 1960 kwam er een diepgaande vernieuwing met nieuwe boekenreeksen, specifiek vormingswerk, kaderopleiding enz. Het Davidsfonds zette zich onder meer in voor de vastlegging van de taalgrens, culturele autonomie, Leuven-Vlaams. Samen met het Willemsfonds en het socialistische Vermeylenfonds bleef het impulsen gegeven aan de Vlaamse Beweging door Nederlandstalige cultuur te promoten. Het was één van de stichtende leden van het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen (OVV).
Sinds de jaren 1980 ijverde het voor meer Vlaamse autonomie via nieuwe staatshervormingen. Het fonds ging vooral de culturele werking van haar afdelingen stimuleren. Het aantal activiteiten dat die organiseerden, steeg spectaculair (van ca. 5500 per jaar in 1984 tot bijna 11.000 twintig jaar later) en er kwamen ook meer belangstellenden op af. Maar het aantal leden daalde. Er werd gestart met nieuwe initiatieven en met cursussen, waaruit een afzonderlijke instelling groeide: Universiteit Vrije Tijd Davidsfonds vzw (vanaf 2013 krijgt Universiteit Vrije Tijd de nieuwe naam ‘Davidsfonds Academie’).
Het aantal uitgegeven boeken steeg van ca. 25 (in 1984) naar ca. 125 per jaar. De uitgeverij van het Davidsfonds werd in Vlaanderen marktleider voor jeugdboeken en voor werken over geschiedenis. In 1982 werd de publicatie van boeken in een aparte nv Davidsfonds Uitgeverij ondergebracht. De boeken worden nu ook via de gewone boekhandel verkocht en door de stijging van het aantal verkochte boeken werd de daling van het aantal leden van de cultuurvereniging op financieel vlak opgevangen. De laatste jaren stabiliseert het ledenaantal overigens rond de 50.000 gezinnen.
Davidsfonds Cultuurmagazine is het ledenmagazine van het Davidsfonds dat vier maal per jaar verschijnt.
21e eeuw
Medio 2010 kreeg de organisatie een nieuw logo, een nieuwe baseline (cultuur beleef je samen). De huisstijl en de website werden grondig vernieuwd. Men wil een einde maken aan de vooroordelen dat het een grijze, oubollige en gesloten organisatie is. De voorzitter zei in dit verband: “Het Davidsfonds wil zich in de toekomst gaan profileren als een ambitieus en open cultuurnetwerk met respect voor de Vlaams-christelijke wortels en aandacht voor de taal.” De lidkaart heet nu cultuurkaart en de boekenprospectus cultuurgids.
Naast vormelijke veranderingen wil men de structuur van het DF transparanter maken. Het cultuurnetwerk beslaat in de toekomst vier departementen: de uitgeverij, de evenementen, de cultuurreizen en de Davidsfonds Academie. Men pakte begin 2011 uit met een nieuw initiatief: “Toast Literair” in de vorm van een nationaal literair ontbijt.
Het nieuwe Davidsfonds wil breed mobiliseren voor cultuur, zoals de organisatie Natuurpunt dat doet voor het leefmilieu en natuur.
Bronnen :
E. de Maesschalck en L. Vints, Davidsfonds. 1875-2000, Leuven, 2000 (n.a.v. 125 jaar Davidsfonds)
L. Wils, Honderd jaar Vlaamse Beweging, Leuven, 1977 & 1989.